Triodos Bank pleit voor fundamentele herziening van het financiële systeem en sterkere publieke sturing van kapitaalstromen

Triodos Bank publiceert vandaag haar vernieuwde visie op de toekomst van het financiële systeem. De bank pleit voor een grondige herziening daarvan, zodat het meer ten dienste komt te staan van de samenleving. Het rapport ‘A System that Serves: Rebuilding Finance for the Future’ beschrijft urgente hervormingen om ervoor te zorgen dat het financiële systeem bijdraag aan menselijke waardigheid, ecologisch evenwicht en daarmee duurzame welvaart. Het voorstel omvat een publieke digitale munt en meer publieke invloed op de richting van kapitaalstromen, zodat deze terechtkomen waar ze het hardst nodig zijn.

Het financiële systeem is een drijvende kracht die onze economie, samenleving en uiteindelijk onze toekomst vormgeeft. Triodos Bank signaleert dat het huidige financiële systeem voornamelijk gericht is op kortetermijnbelangen van individuen, steeds verder afdrijft van de reële economie, te geconcentreerd en complex is, en het ecologische en sociale welzijn geregeld veronachtzaamt. De bank is van mening dat het financiële systeem in de eerste plaats ten dienste moeten staan van mens en planeet. Dit betekent:

1. Kapitaal moet stromen naar regeneratieve doelen zoals hernieuwbare energie, betaalbare huisvesting en natuurherstel, en weg van speculatieve en uitputtende activiteiten. Als kapitaal blijft stromen op basis van alleen risico en rendement, worden maatschappelijke doelen niet vanzelfsprekend gediend. De financiële sector heeft democratische sturing nodig bij het verstrekken van kredieten en investeringen, om te bepalen waar kapitaal naartoe moet vloeien.
2. Triodos Bank ondersteunt de introductie van een publieke digitale euro, beheerd door de Europese Centrale Bank. Dit is niet bedoeld om private betaalsystemen te vervangen, maar om de concurrentie tussen deze systemen te bevorderen en de afhankelijkheid van slechts een klein aantal (buitenlandse) betalingsaanbieders te verminderen. Bij goede invoering kan dit ook de inclusiviteit en stabiliteit van ons betalingssysteem verbeteren. De kern van het standpunt van Triodos Bank is de overtuiging dat geld en betalingen een publiek belang dienen en daarom beter beschermd moeten worden. Bovendien kan een digitale euro de internationale rol van de euro versterken en onze strategische autonomie en veerkracht vergroten.
3. We hebben een financiële sector nodig die gericht is op het creëren van echte waarde in de reële economie en risico’s dienovereenkomstig beheert. In sommige gevallen betekent dit dat banken risicovollere leningen moeten verstrekken om de noodzakelijke transities naar een duurzamere economie mogelijk te maken. Dit kan worden bereikt door hogere generieke kapitaalvereisten, waardoor banken worden gestimuleerd om meer risicovolle leningen te verstrekken. Aan de andere kant moeten juist de risico’s die worden genomen voor financieel gewin op de korte termijn worden afgebouwd. Dit geldt ook voor activiteiten die aantoonbaar schadelijk zijn voor de samenleving, zoals het financieren van de productie van fossiele energie. Fundamenteler gezien moet krediet weer worden hersteld als de sociale relatie die het in feite vormt. Dit vraagt ook om kortere schakels tussen kredietnemer en kredietverstrekker.

Marcel Zuidam, CEO van Triodos Bank: “Triodos Bank zet zich al 45 jaar in om het financiële systeem van binnenuit te hervormen. Deze visie brengt die ambitie naar het heden. Het is enerzijds een oproep om te erkennen dat het financiële systeem geen neutraal systeem is, maar een centrale arena van verandering waarin waarden een belangrijke rol spelen. Anderzijds biedt het een routekaart voor de manier waarop het systeem zich kan ontwikkelen om ons leven eerlijk, bewust en binnen de grenzen van onze planeet te ondersteunen. Wij vragen beleidsmakers, financiële instellingen en maatschappelijke organisaties om samen met ons het publieke belang in de financiële sector te herstellen en ervoor te zorgen dat kapitaal echt ten goede komt aan de reële economie. Samen kunnen we met deze indringende hervormingen een inclusief en veerkrachtig financieel systeem opbouwen dat voorbereid is op de uitdagingen van de 21e eeuw.”