Veiligheid en verdediging, deze woorden roepen beelden op van soldaten, tankwagens, straaljagers en recent de NAVO-top waar is besloten de uitgaven voor defensie op te trekken naar 5%. Begrijpelijk, in een wereld waarin de spanningen in het Midden-Oosten oplopen, Oekraïne brandt en ook de relatie met Rusland en China op zijn minst koel is te noemen.
Investeren in defensie is daarom onmisbaar, want wie zijn vrijheid wil behouden, moet bereid zijn die te verdedigen. Toch is het te kortzichtig om veiligheid uitsluitend te duiden in wapengekletter en militaire slagkracht.
De grootste vijand van morgen draagt geen uniform en is zelfs ‘onzichtbaar’ (voor wie alle signalen negeert). Onze grootste vijand is klimaatverandering.
Klimaatverandering ontwricht, leidt tot droogte, teistert landbouwgebieden en zorgt ervoor dat drinkwater en daardoor ook voeding schaarser wordt. Waterschaarste, dat leidt tot conflicten, tot hongersnood en uiteindelijk tot migratiestromen van mensen die hun thuis kwijtraken. Kort gezegd; we kunnen muren bouwen en wapens paraat houden, maar als we de wortels van onrust negeren, blijft vrede een illusie.
Daarom is investeren in de energietransitie géén geld verspillende luxe die je naar believen kunt uitstellen, maar een veiligheidsstrategie. Bijkomend voordeel is, dat we door te investeren ook minder afhankelijk worden van olie en gas, vooral van gas en olie uit instabiele of autocratische regio’s.
De energietransitie versnellen maakt Europa dus weerbaar, want wie zijn eigen energie opwekt met zon, wind en waar mogelijk water, laat zich niet chanteren met het sluiten van olie- of gaskranen. Energie-onafhankelijkheid is dus ook geopolitieke onafhankelijkheid.
Investeren in defensie en in duurzaamheid kan en moet dus samengaan, want het mes snijdt aan twee kanten. Technologie die defensie ontwikkelt voor drones of logistiek kan net zo goed worden ingezet voor klimaattoepassingen: denk aan precisie-irrigatie, monitoring van ontbossing of efficiënte energienetwerken. Defensie en klimaat zijn geen concurrenten. Ze kunnen zelfs bondgenoten worden.
De vraag is dus niet of we moeten investeren in veiligheid óf duurzaamheid, nee we moeten veiligheid durven herdefiniëren. Veiligheid is duurzaamheid. De toekomst vraagt om een bredere blik. Een leger zonder water, zonder energie, zonder stabiele wereldorde, is uiteindelijk net zo kwetsbaar als een samenleving zonder wapens.
Veiligheid is niet óf, óf. Het is én, én. Alleen dan is onze vrede bestand tegen de stormen van morgen.
Judith Sanders | Sustainable Investment Stategist ABN AMRO
