De Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) bestaat vandaag tien jaar. Oprichter en directeur Piet Sprengers wil komende jaren de particuliere belegger activeren.
Piet Sprengers, directeur en oprichter van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO), mag dan niet de hyperactieve uitstraling van Peter Paul de Vries van de VEB hebben, zijn invloed en die van zijn club zijn er niet minder om. Menig Nederlandse beursgenoteerde onderneming die nog geen openheid van zaken geeft over duurzaamheid kan daar vragen over verwachten. Frits Kremer, hoofd corporate communicatie van Laurus , grapte onlangs dat zijn bedrijf vaart maakt met het uitbrengen van een duurzaamheidsverslag om van de vragen van de VBDO af te zijn in de aandeelhoudersvergadering. En Peter Paul de Vries verzuchtte vorig jaar dat er een aparte aandeelhoudersvergadering moet komen voor maatschappelijke en duurzaamheidsvragen.
Wie had dat tien jaar geleden gedacht, toen Sprengers vanuit zijn kantoor aan huis de eerste stappen zette op het pad van duurzaam aandeelhoudersactivisme. ‘Aandeelhoudersactivisme was toen sowieso iets on-Nederlands. Nog steeds spreken grote pensioenfondsen achter de schermen met de bedrijven en stemmen ze bijvoorbeeld zelden mee met voorstellen ter verbetering van de duurzame bedrijfsvoering. Vaak is hun argument dat wij te veel in een keer willen. Het is jammer dat deze grote institutionele beleggers niet wat meer hun nek willen uitsteken. Ik vind ook dat de pensioenfondsen zelf veel transparanter moeten worden over hoe ze zelf met duurzaamheid omgaan, zoals in hun beleggingsbeleid. Ik ben niet zo’n voorstander van wetgeving, maar hier zou enige druk wel op zijn plaats zijn.’
Sprengers en zijn mensen zijn tegenwoordig bekende gezichten op aandeelhoudersvergaderingen en bij bedrijfsbezoeken, maar daar hebben ze dan ook hard aan gewerkt. ‘In het begin werkte ik nog alleen en was ik een exoot op vergaderingen. Maar door elk jaar naar algemene aandeelhoudersvergadering te gaan, liet ik continuïteit zien. Daarnaast speelde ik volgens de regels van het spel. Maar soms had ik echt het gevoel dat ik mijn voet tussen de deur moest zetten. Nu vragen bedrijven ons wat de VBDO van ze verwacht.’
Na een enthousiaste start in 1995 met financiële steun van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu, ASN Bank, Triodosbank, Rabobank, SNS Reaal en een aantal enthousiaste particulieren, volgde na twee jaar een moeilijke periode. ‘Maar gelukkig’, zo zegt Sprengers, ‘ontstond er in die tijd een grote belangstelling voor de beurs en daar zijn wij op meegelift. Daarnaast raakte toen groen beleggen erg in, mede vanwege de fiscale voordelen, en dat bracht duurzaam beleggen meer onder de aandacht. We hadden allerlei maatschappelijke ontwikkelingen mee.’
Sprengers doelt op het uitkomen van het rapport ‘De winst van waarden’ van de Sociaal-Economische Raad over de noodzaak van maatschappelijk verantwoord ondernemen en de impuls die voormalig staatssecretaris Gerrit Ybema het onderwerp gaf. ‘Vervolgens kregen we de boekhoudschandalen en plotseling stonden integriteit en transparantie hoog op de agenda.’ Twee onderwerpen die behoren tot het gedachtegoed van duurzaam ondernemen en beleggen.
Voor Sprengers is transparantie langzamerhand wel ‘mainstream’ bij de grote beursgenoteerde bedrijven. Hij vindt ketenbeheer een van de belangrijke thema’s voor de komende jaren. ‘Het is niet voor niets dat wij de conferentie rond ons tienjarig bestaan vandaag in het teken hebben gesteld van ketenbeheer.’
De toekomst van de VBDO ziet er nu aanzienlijk beter uit dan tien jaar geleden. Toch heeft Sprengers zijn organisatie ambitieuze doelen gesteld voor de komende vijf jaar. ‘We hebben nu 1200 particuliere en zo’n dertig institutionele leden. de komende jaren willen we het aantal particulieren laten groeien naar vijfduizend. Nu is onze omzet zo’n euro 300.000, maar met ons voornemen om ons nog meer te manifesteren hebben we meer mensen en dus meer omzet nodig. We willen naar een verdubbeling van het aantal medewerkers en van de omzet. Want we kunnen nu lang niet alles doen wat we willen doen. Ons doel is toch uiteindelijk het verduurzamen van de kapitaalmarkt. Er moet meer aandacht komen voor hoe beslissingen van nu uitwerken op de toekomst.’
Voor Sprengers is het van belang dat de aandeelhouder meer verantwoordelijkheid neemt. ‘Door corporate governance heeft de aandeelhouder meer macht gekregen, maar bij meer macht hoort ook een grotere verantwoordelijkheid, voor de onderneming als geheel en voor de samenleving. Dat moet de aandeelhouder nog leren voelen. Dat hoort ook bij aandeelhoudersactivisme.’
