Belgische banken scoren nog altijd ondermaats op maatschappelijke thema’s – Triodos Bank, VDK Spaarbank en Van Lanschot uitgezonderd. Dat blijkt uit een update van de scores van de duurzame bankengids BankWijzer. “De banken zetten kleine stappen, maar zijn niet ambitieus genoeg,” aldus FairFin, trekker van BankWijzer in België.
“De investeringen van vandaag bepalen de wereld van morgen. Banken moeten meer doen dan winst maken om de transitie naar een duurzame economie mogelijk te maken,” aldus Frank Vanaerschot van FairFin. Bankwijzer evalueert het beleid van banken op acht thema’s die een belangrijke impact hebben op de duurzaamheid van de economie en de samenleving.
BankWijzer onderzoekt Argenta, Belfius, BNP Paribas, Deutsche Bank, ING, KBC, Triodos, Van Lanschot en VDK. Deze banken worden geëvalueerd op hun beleid rond klimaat, natuur, mensenrechten, arbeidsrechten, bonussen, belastingen & corruptie, transparantie en wapens. De resultaten tonen verder aan dat op enkele voorlopers na –Van Lanschot, VDK en Triodos – alle banken in België te laag scoren. Vanaerschot: “Burgers en klanten hebben het recht op heldere informatie over investeringskeuzes. Banken die in hun publiciteit beweren dat ze ten dienste staan van de samenleving, moeten dat hard maken in een transparant investeringsbeleid, dat duidelijk maakt welke investeringen aanvaardbaar zijn en welke uitgesloten worden.”
Naast deze beleidscoring deed FairFin ook een praktijktest. FairFin selecteerde in samenwerking met Facing Finance Berlijn een aantal bedrijven uit verschillende sectoren die recent in opspraak kwamen wegens schadelijke praktijken. Deze praktijktest gaat na of en voor welke bedragen de banken, of de beleggingsfondsen die ze aan klanten aanbieden, deze bedrijven financieren. Uit de praktijktest blijkt bijvoorbeeld dat Deutsche Bank en BNP Paribas als enige grote bedragen investeren in het nucleair wapenbedrijf Lockheed Martin. Anderzijds zien we dat Belfius, die gemiddeld een even lage score haalt als BNP Paribas, wel veel kleinere bedragen investeert in schadelijke bedrijven als ExxonMobil en Total. Aangezien het om een selectie van bedrijven gaat, kunnen hier geen algemene conclusies uit getrokken worden. Toch geeft het spaarders en beleggers een concreter beeld met welke activiteiten hun bank verbonden is.
Banken lopen achter op klimaat
Investeringen in fossiele brandstoffen liggen maatschappelijk onder vuur. De discussie over divestment wordt steeds serieuzer genomen, zowel binnen als buiten de financiële wereld. Vanaerschot: “Er is nieuw beleid van een aantal banken dat vooral strengere criteria oplegt voor de financiering van steenkool. Het is positief dat deze banken erkennen dat ze met hun investeringen in fossiele brandstoffen een grote verantwoordelijkheid dragen. Maar de sector is nog ver weg van wat de klimaatwetenschap ons voorschrijft dringend te doen.” Zo investeren Deutsche Bank, ING en BNP Paribas honderden miljoenen euro’s in olie- en gasgigant ExxonMobil, die door de Rockefellers als ‘moreel verwerpelijk’ wordt beschouwd. Alle banken met uitzondering van Triodos en VDK investeren in Total, de vierde grootste oliemaatschappij ter wereld die door het Noors Pensioenfonds om ethische redenen al van investering is uitgesloten.
KBC en Belfius hebben aan BankWijzer laten weten aan een update van hun investeringsbeleid te werken. Vanaerschot: “We kijken daar naar uit en hopen dat ze even ambitieus zijn als de situatie vereist. Hier ligt ook een taak voor de overheden. Het uitdoven van investeringen in fossiele brandstoffen en ervoor zorgen dat de energietransitie gefinancierd wordt, moet integraal deel uitmaken van klimaatplan dat de ambities van Parijs kan waarmaken.”
De maatschappelijke discussie voeren
De organisaties achter BankWijzer reiken met deze website de hand uit om samen de de discussie over de maatschappelijke impact van investeringen te blijven voeren. Viawww.bankwijzer.be kunnen klanten aan hun bank en de buitenwereld laten weten dat ze van banken verwachten dat ze deze thema’s serieus nemen en hun huiswerk maken. Ze kunnen ook van bank veranderen, als ze hun bank helemaal niet meer zien zitten.
BankWijzer is een onderzoeks- en actieplatform. Bankwijzer België is een coalitie van tien organisaties: FairFin, Réseau Financité, Oxfam-Solidariteit, Bond Beter Leefmilieu, 11.11.11, CNCD-11.11.11, Amnesty International, ACV, CSC en Netwerk Bewust Verbruiken.
Bankwijzer België maakt deel uit van Fair Finance Guide International, een samenwerking van nationale coalities uit België, Brazilië, Frankrijk, Indonesië, Japan, Nederland en Zweden die blijft groeien. Het project wordt gefinancierd door sida (Swedish International Development Cooperation Agency), Oxfam Novib Nederland en FairFin. BankWijzer krijgt steun uit verschillende hoeken van de samenleving: o.a. Neveneffecten, NewB, de auteurs van Groeten uit Transitië en professor mensenrechten Eva Brems geven op de website een getuigenis.
